Oleh Khairulanwar Dahlan – Wartawan Pelatih Ummah Today
Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB) menuduh China telah melakukan ‘pelanggaran hak asasi manusia yang serius’ dalam satu laporan yang telah lama ditunggu-tunggu oleh masyarakat dunia berhubung dakwaan penderaan di wilayah Xinjiang.
Baca laporan penuh yang dikeluarkan oleh PBB: MUAT TURUN SEKARANG
China sebelum ini telah menggesa pihak PBB agar tidak mengeluarkan laporan itu. Beijing menggelar laporan itu sebagai ‘Gurauan’ yang diatur oleh Kuasa Barat. Mereka turut menolaknya dengan mengatakan sebagai fitnah anti-China.
Manakala laporan tersebut mendapat pujian kumpulan hak asasi manusia Uyghur dengan mengatakan sebagai titik perubahan dalam tindak balas antarabangsa terhadap program pemenjaraan besar-besaran.
Laporan yang dibuat oleh PBB menilai dakwaan penderaan terhadap Muslim Uyghur dan etnik minoriti lain.
Laporan itu dibuat selama kira-kira setahun, dikeluarkan di Geneva pada jam 11.47 malam pada hari Rabu hanya 13 minit sebelum penggal empat tahun Michelle Bachelet sebagai Pesuruhjaya Tinggi PBB bagi Hak Asasi Manusia tamat.
“Saya bertekad bahawa saya akan menerbitkannya sebelum mandat saya tamat dan saya telah melakukannya,” kata Bachelet dalam e-mel yang dihantar kepada AFP .
“Isunya serius — dan saya telah membangkitkannya dengan pihak berkuasa peringkat tertinggi nasional dan wilayah di negara ini.”
China dituduh selama bertahun-tahun telah menahan lebih satu juta etnik Uyghur dan minoriti Islam lain di wilayah barat Xinjiang.
Dalam laporan itu mengatakan bahawa China menggunakan undang-undang keselamatan negara yang tidak jelas dalam menyekat hak minoriti dan mewujudkan ‘sistem penahanan sewenang-wenangnya’.
Tahanan dikatakan telah mendapat layanan yang teruk dan kejam selain terdapat insiden keganasan seksual dan berasaskan jantina.
Laporan turut mendedahkan bahawa terdapat rawatan perubatan paksa dan penguatkuasaan diskriminasi terhadap dasar perancangan keluarga dan kawalan kelahiran.
Daripada 26 bekas banduan yang ditemu bual oleh penyiasat PBB, dua pertiga ‘dilaporkan telah dikenakan layanan yang menyamai penyeksaan dan/atau bentuk layanan buruk yang lain’.
Penderaan yang diterangkan termasuk pukulan dengan belantan elektrik semasa diikat di ‘kerusi harimau’ (di mana banduan diikat dengan tangan dan kaki mereka), kurungan bersendirian yang dilanjutkan, serta apa yang kelihatan sebagai satu bentuk papan air, ‘dikenakan soal siasat dengan air dicurahkan ke muka mereka’.
AS dan beberapa negara lain telah mengatakan pemenjaraan besar-besaran Uyghur dan orang Islam lain di Xinjiang , pemusnahan masjid dan komuniti serta pengguguran paksa dan pensterilan, sama dengan pembunuhan beramai-ramai.
Laporan PBB tidak menyebut pembunuhan beramai-ramai tetapi mengatakan dakwaan penyeksaan, termasuk prosedur perubatan paksa, serta keganasan seksual semuanya ‘boleh dipercayai’.
Laporan ini berkata bahawa pihak berkuasa telah menganggap pelanggaran had rasmi tiga kanak-kanak dalam keluarga sebagai penunjuk ‘ekstremisme’, yang membawa kepada tahanan.
“Beberapa wanita yang ditemu bual oleh OHCHR membangkitkan dakwaan tentang kawalan kelahiran paksa, khususnya penempatan IUD [alat dalam rahim] paksa dan kemungkinan pensterilan paksa berkenaan dengan wanita Uyghur dan etnik Kazakh. Sesetengah wanita bercakap tentang risiko hukuman keras termasuk ‘pemenjaraan’ atau ‘penjara’ kerana melanggar dasar perancangan keluarga,” kata laporan itu.
“Antaranya, OHCHR menemu bual beberapa wanita yang mengatakan mereka terpaksa menggugurkan kandungan atau terpaksa memasukkan IUD, selepas mencapai bilangan anak yang dibenarkan di bawah dasar perancangan keluarga.”
PBB mengesyorkan agar China segera mengambil langkah untuk membebaskan semua individu yang dirampas kebebasan mereka dengan sewenang-wenangnya dan mencadangkan bahawa beberapa tindakan Beijing boleh menyamai ‘komisi jenayah antarabangsa, termasuk jenayah terhadap kemanusiaan’.
Walaupun PBB berkata ia tidak dapat memastikan berapa ramai orang telah ditahan oleh kerajaan, kumpulan hak asasi manusia menganggarkan bahawa lebih daripada sejuta orang telah ditahan di kem di wilayah Xinjiang, di barat laut China.
“Ini adalah pengubah permainan untuk tindak balas antarabangsa terhadap krisis Uyghur,” kata Pengarah Eksekutif Projek Hak Asasi Manusia Uyghur, Omer Kanat.
“Walaupun penafian keras kerajaan China, PBB kini secara rasmi mengiktiraf bahawa jenayah ngeri dan kejam sedang berlaku.”
Terdapat kira-kira 12 juta Uyghur, kebanyakannya Islam, tinggal di Xinjiang. PBB berkata mereka bukan Islam juga mungkin turut terjejas oleh isu dalam laporan yang diterbitkan itu.
Beijing – yang melihat laporan itu lebih awal – menafikan dakwaan penderaan dan berhujah bahawa kem itu adalah cara untuk memerangi keganasan.
Delegasinya ke majlis hak asasi manusia PBB di Geneva menolak penemuan laporan itu, yang dikatakan ‘memburukkan dan memfitnah China’ dan mencampuri urusan dalaman negara itu.
“Penilaian yang dipanggil ini adalah dokumen yang dipolitikkan yang mengabaikan fakta, dan mendedahkan sepenuhnya niat AS, negara Barat dan pasukan anti-China untuk menggunakan hak asasi manusia sebagai alat politik,” katanya China dalam satu kenyataan panjang lebar.
